De geboorte van een veulen

Navelstreng ontsmetten

De navelstreng zal 5-15 min na de geboorte verbroken worden op een daarvoor voorbestemde plaats (zie witte pijl op de foto) als het veulen zich beweegt en/of de merrie opstaat. Belangrijk is het om de navelstomp na het verbreken te ontsmetten met Hibisol®.Drie keer per dag de navelstomp dippen tijdens de eerste dag, om infectie te voorkomen. Een infectie kan bij een veulen grote gevolgen hebben, zoals gewrichtsontsteking of ernstige diarree.

Vroeger werd de navelstomp ontsmet met betadine maar onderzoek heeft aangetoond dat dit teveel irriterend is en te weinig ontsmettend waardoor alsnog problemen kunnen ontstaan, daarom wordt de navel nu ontsmet met 70% alcohol + chloorhexidine.

Biestkwaliteit

Het veulen wordt met weinig tot geen energie reserves geboren, daarom is het belangrijk dat het veulen binnen 2 uur staat en drinkt. Hierdoor krijgt het veulen snel energie en antistoffen binnen. De biestkwaliteit kan nog wel eens verschillen per merrie. Merries die al dagen voor de geboorte melk hebben staan lekken, hebben meestal een slechte biestkwaliteit. Ook oudere merries (>15 jr) kunnen een slechtere biestkwaliteit hebben. Hierdoor krijgt het veulen niet de benodigde antistoffen binnen en loopt het een groter risico om infecties op te lopen. De biestkwaliteit kan na de geboorte gecontroleerd worden door uw dierenarts. U neemt na de geboorte, voordat het veulen gedronken heeft, enkele ml’s biest van de merrie af nadat u het uier schoongemaakt heeft. Dit bewaart u, samen met de nageboorte, voor controle door de dierenarts.

De dierenarts kan met behulp van een suikerrefractometer de biestkwaliteit meten. Als het suikergehalte hoog is, zal ook de concentratie antistoffen hoog zijn. Als dan het veulen goed drinkt, is de kans zeer groot dat het voldoende antistoffen binnen krijgt. Bij twijfel kan vanaf 18 uur na de geboorte het antistoffen gehalte in het bloed van het veulen gecontroleerd worden. Als dan blijkt dat het veulen een te lage concentratie antistoffen heeft, kan het via een infuus worden aangevuld met een hyperimmuun serum. Hierdoor krijgt het veulen alsnog een goede immuniteit en is het beter beschermd tegen infecties. Dit vermindert vervolgens de kans op complicaties.

De nageboorte

De nageboorte (placenta) komt bij de meeste merries 0,5 – 1,5 uur na de geboorte eraf en dient er zeker binnen 3 uur na de geboorte eraf te zijn. Is dit niet het geval, dan dient u uw dierenarts te bellen om dit te behandelen. Indien er niet wordt ingegrepen, dan is de kans groot op complicaties als baarmoederontsteking, hoefbevangenheid en sepsis. Als de nageboorte eraf is gekomen, dient deze te worden gecontroleerd op het ‘volledig’ zijn. Indien u hier twijfels over heeft, dan kan u de nageboorte bewaren totdat de dierenarts deze heeft gecontroleerd (de dag van de geboorte).

Darmpek

Als laatste is het belangrijk erop te letten dat de darmpek eraf komt. Dit gebeurt meestal de eerst 24 uur na de geboorte en de veulens staan er wat op te persen. Het veulen mag er echter niet heel hard op persen, want dan is de kans groot op een blaasruptuur. Indien u twijfels heeft over het ‘makkelijk’ afkomen van de darmpek, dan kan uw dierenarts dit controleren en indien nodig het veulen een clysma geven.

Wat is normaal?

Hierbij enkele referentiewaarden die u kan aanhouden om te evalueren of het geboorteproces normaal verloopt:

Normaal:

• Weeën gedurende 3 uur.
• Veulen is geboren binnen 20 minuten na het scheuren van de vruchtvliezen.
• Nageboorte is er binnen de 3 uur na de geboorte van het veulen afgekomen.
• Het veulen ligt in borstligging binnen 5 min na de geboorte.
• Zuigreflex is aanwezig 5 min na de geboorte.
• Binnen de twee uur staat het veulen.
• Het veulen drinkt binnen 2 uur na de geboorte bij de merrie.
• Temperatuur van de merrie is lager dan 38,3°C.

Wanneer een dierenarts bellen?!!

Dierenarts bellen!!:

• Weeën gedurende meer dan 4 uur
• Nog geen beentjes zichtbaar na 15 minuten.
  Slechts één beentje, of wel beentjes maar geen hoofdje of enkel een staartje zichtbaar.
• Nageboorte zit vast na 3 uur na de geboorte
• Het veulen ligt nog steeds plat 10 min na de geboorte.
• 15 min na de geboorte is er nog geen zuigreflex aanwezig.
• Na twee uur staat het veulen nog niet.
• Het veulen heeft na 3 uur na de geboorte nog steeds niet gedronken.
• Temperatuur van de merrie is hoger dan 38,3°C